Najgorszy dla Polski będzie 2009 rok. Później mamy szansę na lekką poprawę. W przyszłym roku polska gospodarka będzie się rozwijać najwolniej od 2002 roku.
Z ankiety przeprowadzonej przez *Money.pl *wśród 16 ekonomistów wynika, że jeszcze tylko w tym roku możemy liczyć na wzrost gospodarczy powyżej 5 procent. Kolejne dwa lata przyniosą już dynamiczny spadek tego wskaźnika.
Według analityków, w przyszłym roku należy oczekiwać o blisko 2 procent niższej dynamiki PKB. Średnia z 16 prognoz wyniosła 3,4 procent. Będzie to najgorszy wynik od 2002 roku, kiedy wzrost gospodarczy wyniósł zaledwie 1,4 procent. Najbardziej optymistyczna prognoza analityków zakłada 4-procentowy wzrost gospodarczy, a pesymistyczna zaledwie 2,8-procentowy.
Natomiast wielką niewiadomą (szerzej opisujemy w dalszej części analizy) stanowi rok 2010. Do prognoz podeszło ostatecznie 13 analityków z 16 przez nas zapytanych. Rozpiętość oczekiwań ekonomistów jest bardzo duża. Konsensus rynkowy wyniósł 3,9 procent. Najbardziej optymistyczna prognoza zakłada 4,6-procent wzrostu - a pesymistyczna zaledwie 2,9 procent.
| Prognozy wzrostu gospodarczego (PKB) dla Polski. Dane w proc. | ||||
|---|---|---|---|---|
| L.p. | Imię, nazwisko, instytucja | 2008 rok | 2009 rok | 2010 rok |
| 1. | Jakub Borowski, Invest Bank | 5,2 | 3,5 | 3,7 |
| 2. | Piotr Bielski, BZ WBK | 5,1 | 3,3 | 3,9 |
| 3. | Mateusz Mokrogulski, BGŻ | 5,2 | 3,5 | 4,2 |
| 4. | Marek Rogalski, FIT DM | 4,8 | 3,0 | 3,2 |
| 5. | Ernest Pytlarczyk, BRE Bank | 5,3 | 2,8 | 4,0 |
| 6. | Alfred Adamiec, Noble Bank | 5,2 | 4,0 | 4,5 |
| 7. | Łukasz Tarnawa, PKO BP | 5,1 | 3,5 | 4,2 |
| 8. | Mikołaj Kusiakowski, DM TMS Brokers | 5,2 | 3,7 | -- |
| 9. | Marcin Mróz, Fortis Bank | 5,2 | 3,2 | 4,1 |
| 10. | Piotr Kalisz, Citi Handlowy | 5,3 | *3,4-3,6 | 3,7 |
| 11. | Łukasz Bugaj, Xelion.Doradcy Finansowi | 5,0 | 3,0 | 3,5 |
| 12. | Marek Nienałtowski, Goldenegg | 5,2 | 3,9 | -- |
| 13. | Agnieszka Decewicz, Pekao | 5,2 | 3,3 | -- |
| 14. | Adam Antoniak, BPH | 5,2 | 3,4 | 2,9 |
| 15. | Marta Petka, Raiffeisen Bank | 5,5 | 3,0 | 4,5 |
| 16. | Grzegorz Wach, Finamo | 5,4 | 3,5 | 4,6 |
| *Konsensus * | 5,2 | 3,4 | 3,9 |
*do średniej została wliczona niższa wartość
ankieta przeprowadzona w dniach 31.10-05.11.2008
Według większości ekonomistów w 2008 roku wzrost PKB Polski wyniesie ponad 5 procent. Mateusz Makrogulski z BGŻ zwraca jednak uwagę, że może dojść do kolejnych korekt tuż po publikacji PKB za III kwartał. Dane poznamy pod koniec miesiąca. Kryzys finansowy powoli przenosi się bowiem na sferę realną, stąd takie zastrzeżenia ze strony ekonomistów. To jednak dopiero początek. Najgorsze dopiero przed nami.
Ostry zjazd
Zdaniem Grzegorza Wacha z Finamo, silny wpływ na tempo rozwoju gospodarki miał zwłaszcza boom w sektorze budowlanym oraz branżach z nim współpracujących. - _ Niestety już w bieżącym roku widać sygnały spowolnienia, które w 2009 roku będą się nasilać _ - dodaje Wach.
- _ Myślę, że nie doceniamy negatywnego wpływu recesji w strefie euro - nie wierzę w 0,2 procent r/r podawane przez KE, tam przyszłoroczny PKB będzie ujemny - także u nas widoczne będzie dalsze wyhamowywanie akcji kredytowej, spadek tempa inwestycji, a zwłaszcza konsumpcji, dalsze załamywanie się eksportu wpłynie niekorzystnie na wyniki firm _ - uważa z kolei Marek Rogalski z FIT DM.
To właśnie w problemie z dostępem do kredytów bankowych większość ekonomistów upatruje zagrożenie dla gospodarki. Stanisław Gomułka w rozmowie z Money.pl również zwracał na to uwagę._ - Należy sobie zdać sprawę z tego, że zbytnia ostrożność uderzy w system bankowy i w sferę realną _ - _dodaje ekonomista, były wiceminister finansów w rządzie Donalda Tuska . _
_ - Największy wpływ światowego kryzysu polska gospodarka odczuje najbardziej w przyszłym roku. _ Zarówno pod postacią spowolnienia dynamiki wzrostu gospodarczego u głównych partnerów handlowych jak też globalnych problemów płynnościowych, które potencjalnie mogą mieć negatywny wpływ na tempo krajowej akcji kredytowej, a tym samym na tempo wzrostu popytu krajowego _ - _komentuje Marcin Mróz z Fortis Banku.
ZOBACZ TAKŻE:
Według Piotra Kalisza z Citi Handlowego, pesymistyczny obraz dopełnia jeszcze słabsza aktywność firm leasingowych, sugerująca możliwość głębokiego zmniejszenia popytu polskich firm na maszyny i pojazdy samochodowe._ _ - Biorąc pod uwagę te argumenty spodziewamy się wyraźnego spowolnienia aktywności inwestycyjnej - do około 6 procent w 2009 roku, wobec 13 procent w 2008 roku _ _ - uważa ekonomista.
Jakieś światełko w tunelu?
Analitycy nie ukrywają, że w obecnie dynamicznie zmieniającej się sytuacji na rynkach światowych prognozowanie staje się coraz trudniejsze. _ _ - Mamy zbyt mało danych historycznych, a poza tym cały czas gospodarka podlega szybkim zmianom, żeby móc stworzyć w miarę wiarygodne modele ekonometryczne, pozwalające z większym prawdopodobieństwem prognozować dalszy rozwój sytuacji. O tym najlepiej świadczy porównanie prognoz NBP w kolejnych raportach o inflacji _ - _ zwraca uwagę Alfred Adamiec z Noble Banku.
Zdaniem Łukasza Tarnawy z PKO BP, choć Polska nie uniknie bezpośrednich negatywnych skutków kryzysu, to większy wpływ na pogorszenie perspektyw wzrostu gospodarczego będzie miał efekt gwałtownego spowolnienia w gospodarkach rozwiniętych._ - W 2009 roku __ _ dynamika PKB wyniesie 3,5 procent r/r, a najsłabsze tempo wzrostu oczekujemy w I kw. 2009 r. (3,2 procent r/r). Poprawy sytuacji spodziewamy się dopiero na przełomie 2009 i 2010 roku _ _ - dodaje Tarnawa.
Najbardziej optymistyczną prognozę wzrostu gospodarczego na przyszły rok podało Ministerstwo Finansów. Szef resortu Jacek Rostowski twierdzi jednak, że jeśli będą potrzebne zmiany, to zostaną dokonane w grudniu, choć nie wyklucza wejścia w nowy rok z takim budżetem jaki jest obecnie.
Poniżej przedstawiamy kilka prognoz instytucji, które w ostatnim czasie zostały opublikowane.
| Prognozy wzrostu gospodarczego Polski (PKB) dane w proc. | ||||
|---|---|---|---|---|
| L.p. | Nazwa instytucji | 2008 | 2009 | 2010 |
| 1. | Ministerstwo Finansów | 5,5 | 4,8 | -- |
| 2. | Bank Światowy | 5,4 | 4,0 | -- |
| 3. | Międzynarodowy Fundusz Walutowy | 5,2 | 3,8 | -- |
| 4. | Komisja Europejska | 5,4 | 3,8 | 4,2 |
| 5. | IBnGR | 5,1 | 3,9 | -- |
| Średnia | 5,3 | 4,0 | -- |
W październikowej projekcji inflacji przygotowywanej przez specjalistów z NBP dla Rady Polityki Pieniężnej wynika, że PKB w przyszłym roku może spaść nawet poniżej 3 procent.
- _ Nie spodziewam się tak głębokiego spadku jak NBP, choć spowolnienie rzeczywiście może potrwać dosyć długo. Większego odbicia spodziewam się w 2011 i 2012 roku, kiedy wzrost może wynieść odpowiednio: 4,5 procent i 5 procent _- mówi Jakub Borowski z Invest Banku.
| To jeszcze nie recesja |
| --- |
| **
Marek Knitter, Money.pl** Nasza ankieta przeprowadzona wśród 16 ekonomistów jasno pokazuje, jak trudno jest mając nawet odpowiednie narzędzia ekonometryczne, wiedzę i doświadczenie, przeprowadzić długoterminową prognozę. Obecna sytuacja nie ma wiele wspólnego z innymi wielkimi kryzysami. Trudno się nie zgodzić z taką opinią, gdyż tzw. _ wirtualny pieniądz _ to niezbyt udany pomysł sektora finansowego ostatnich kilkunastu lat. Nikogo nie trzeba również przekonywać, że kryzys finansowy zapoczątkowany w USA odbije się na światowej gospodarce i to bardzo mocno. Prognozy dla Unii Europejskiej są fatalne, podobnie jak dla Stanów Zjednoczonych. Jednak obecne uwarunkowania makroekonomiczne są znacznie korzystniejsze niż podczas innych tąpnięć. W przypadku Polski może to się okazać kluczowe. Nikt przecież nie spodziewa się nagłego zatrzymania napływu środków z Unii Europejskiej. Wielkie inwestycje nadal będą prowadzone. Gorzej z projektami
prywatnych podmiotów, choć i tu mówi się raczej o przesunięciach niż o rezygnacji. To, co jeszcze działa na korzyść Polski, to stosunkowo niska inflacja i korzystny kurs złotego. Na ile nasza gospodarka jest elastyczna i jak szybko będziemy wstanie przełamać spowolnienie, będziemy mogli poznać w drugiej połowie przyszłego roku. Na koniec warto jeszcze raz podkreślić: do recesji w Polsce to mamy jeszcze bardzo daleko. |